2ο ΘΕΜΑΤΙΚΟ ΔΙΗΜΕΡΟ

52 η ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΚΕΡΑΜΙΚΗΣ 2014 ΜΑΡΟΥΣΙ

14 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ -  7 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ

ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ

2^ο ΘΕΜΑΤΙΚΟ ΔΙΗΜΕΡΟ

ΣΑΒΒΑΤΟ  22 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ : Νεότερη Εποχή

12:00 Παρουσίαση της ιστορίας της νεότερης Σιφναίικης κεραμικής και του έργου του καταξιωμένου και αναγνωρισμένου Σιφνιού αγγειοπλάστη και διακοσμητή της Λαϊκής Τέχνης Γιώργου Ατσώνιου από τον ίδιο

Σε ένα από τα ομορφότερα νησιά των Κυκλάδων, την Σίφνο, γνωστή για τα κεραμικά της εδώ και 200 χρόνια, γεννήθηκε και μεγάλωσε ο Γιώργος Ατσώνιος.

 Εκεί ξεκίνησε να μεταφέρει τις ιδέες του στον πηλό, μαθαίνοντας την τέχνη από τον πατέρα του Σίμο Ατσώνιο, ο οποίος δούλευε σε αγγειοπλαστείο στον όρμο Χερρονήσου, ένα μικρό χωριό της Σίφνου.

Αξίζει να σημειώσουμε πως η κεραμική στην Σίφνο αναπτύχθηκε επειδή το χώμα είχε όλα τα απαραίτητα συστατικά για να χρησιμοποιηθεί ως πυρίμαχο και γιατί η καύσιμη ύλη (θάμνοι και κλαδιά) υπήρχαν άφθονα σε κοντινές αποστάσεις από τα καμίνια.

 Οι μετακινούμενοι αγγειοπλάστες από την Σίφνο, μετέφεραν την Τέχνη σε πολλά μέρη της νησιωτικής και ηπειρωτικής Ελλάδας και υπήρξαν οι πρώτοι θεμελιωτές της σημερινής ανάπτυξης των κεραμικών του Αμαρουσίου και των γύρω περιοχών.

Έτσι, το 1956, ο Σίμος και ο Γεώργιος Ατσώνιος μετακόμισαν στο Μαρούσι, φτιάχνοντας το δικό τους εργαστήριο κεραμικής, το οποίο λειτουργεί μέχρι και σήμερα.

 Ο Γεώργιος Ατσώνιος, ένας από τους πιο πολυβραβευμένους Σιφνιούς αγγειοπλάστες του Αμαρουσίου, δίδαξε με τη σειρά του την κεραμική στα παιδιά του Μαρία και Σίμο, οι οποίοι συνεχίζουν την παράδοση με το ίδιο πάθος και την ίδια αγάπη στην τέχνη, εμπλουτίζοντάς την με νέες ιδέες στη φόρμα αλλά και τη διακόσμηση των κεραμικών που δημιουργούν στο εργαστήριό τους.

Εκτός από το Μαρούσι, έκθεση και πώληση των κεραμικών τους υπάρχει και στο λιμάνι Καμάρων στην Σίφνο, στο κατάστημα Περιστεριώνα, το οποίο λειτουργεί τους καλοκαιρινούς μήνες από το 1989.             14:00 Διάλειμμα

15:00 Παρουσίαση του έργου και της ιστορίας της Θερμιώτικης οικογένειας κεραμιστών Φιλιππαίου  από τον αγγειοπλάστη Σταμάτη Φιλιππαίο.

Σταμάτης Φιλιππαίος του Αντωνίου

Γεννήθηκε στην Δρυοπίδα της Κύθνου το 1892

Το 1900 σε ηλικία 8 χρονών έρχεται στην Αθήνα και μένει στους θείος του στον Βοτανικό δουλεύοντας στα κεραμικά

Το 1912 κατατάσσεται στον στρατό και πολεμά στους βαλκανικούς πολέμους , καθώς και στον πόλεμο της Κριμαίας παίρνοντας πλήθος παρασήμων το 1919 παντρεύεται την Παντούλα το γένος Ράλλη και ανοίγει το πρώτο καμίνι επί της οδού Αναπαύσεως στο Μαρούσι  το 1920 γεννιέται η Μαρία το πρώτο παιδί το 1920 φεύγει με το εκστρατευτικό σώμα για Σμύρνη από όπου γυρνά το 1924 μετά από 2 χρόνια αιχμαλωσίας .

Το 1925 γεννιέται ο Αντώνης .

Δύο χρόνια μετακομίζει στο καινούριο καμίνι επί της Λ. Κηφισίας 76 στο Μαρούσι .

Στο καμίνι αυτό το οποίο πρέπει να ήταν το μεγαλύτερο στην Περιοχή δούλευαν περί τα 50 άτομα καθώς και όλη η οικογένεια όπως και ο αδελφός του Μανώλης Φιλιππαίος (πατέρας του Μίμη Φιλιππαίου) από τα οποία πολλά έμεναν μέσα στο εργοστάσιο δουλεύοντας άλλοι στις καρούτες, άλλοι στις απλώστρες άλλοι στο ζύμωμα του πηλού , στα κεραμίδια , στα τούβλα και τέλος οι τεχνίτες του τροχού.

Η παραγωγή αποτελούταν από τούβλα , τρύπια & συμπαγή , κεραμίδια , στάμνες για το νερό που κατέβαζαν από το Μαρούσι στην Αθήνα , γλάστρες και στα τελευταία χρόνια πιάτα και φλιτζάνια

Στα χρόνια που πέρασαν πολλοί τεχνίτες δούλεψαν και έζησαν ακόμα και στα δύσκολα χρόνια της κατοχής .

Μερικοί από αυτούς ήταν : Φιλιππαίος Αντώνης , Γαρδέλης Αντώνης (μετέπειτα σύζυγος της κόρης του Φιλοθέας) , Δελαβίνιας , Σκλάβαινας Γιώργος, Περδικούρης, Αδαμίδης Παναγιώτης, Καλογήρου Τζανής  (πατέρας του Σίμου Καλογήρου)

Ο Σταμάτης Φιλιππαίος ,εκτός από την Μαρία και τον Αντώνη , έκανε άλλα 7 παιδιά

τα κάτωθι

Άννα, Φιλοθέα, Κούλα, Δημήτρη, Ελένη, Κώστα, Γιώργο Από τα οποία είδε και πάρα πολλά εγγόνια.

Από τα 9 παιδία του τα κεραμικά τα συνέχισαν ο Αντώνης, η Φιλοθέα με τον σύζυγό της Γαρδέλη Αντώνη , ο Δημήτρης  και ο Κώστας  μαζί με τον Γιώργο .

Η Παντούλα Φιλιππαίου  πέθανε το 1969 και ο Σταμάτης Φιλιππαίος την 13-3- 1973

Δημήτρης Φιλιππαίος του Σταματίου

Γεννήθηκε στο Μαρούσι το 1930 .

Γεννήθηκε και μεγάλωσε μέσα στον πηλό τον οποίο δούλευε μέχρι και τις τελευταίες μέρες της ζωής του.

Δούλευε στην οικογενειακή επιχείρηση του πατέρα του Σταμάτη και ειδικευόταν στα γύψινα καλούπια και στις πρέσες  .

Το 1960 παντρεύεται την Ελπίδα το γένος Πάχνη από το Χαλάνδρι με καταγωγή από τα Βουρλά της Μικράς Ασίας.

Το 1967 μαζί με την οικογένειά του μετά από παρότρυνση του αγαπημένου φίλου του Παναγιώτη Αδαμίδη από την Θεσσαλονίκη φεύγει για ένα νέο ξεκίνημα στην Βόρειο Ελλάδα , όλα πήγαιναν πολύ καλά μέχρι που έξι μήνες αργότερα ο γιος του Σταμάτης αρρωσταίνει βαριά από ηπατίτιδα.

Ο Δημήτρης Φιλιππαίος χωρίς να το ξέρει τότε ήταν αυτός ο οποίος παρότι στην Θεσσαλονίκη έμεινε μόνο 6 μήνες έβαλε τα θεμέλια της κεραμικής στην βόρειο Ελλάδα το οποίο του το αναγνώριζαν όλοι οι βορειοελλαδίτες φίλοι του 

Αναγκαστικά επιστρέφουν εσπευσμένα στο Μαρούσι πάλι.

Επιστρέφοντας , μετά και από την έναρξη ανίατης ασθένειας του αδελφού τους Αντώνη τα υπόλοιπα αδέλφια Δημήτρης , Κώστας και Γιώργος , χωρίζουν την δουλειά , ο Δημήτρης μόνος του  και ο Κώστας με τον Γιώργο.

Μετά από σκληρή δουλειά, και αφού και η σύζυγός του Ελπίδα άφησε την δική της δουλειά και ασχολήθηκε με τα κεραμικά ζωγραφίζοντας με έναν ιδιαίτερο δικό της τρόπο, έβαλαν τα θεμέλια για το πρώτο κατάστημα κεραμικών χρήσεως  στην Ελλάδα .

Το κατάστημα ξεκίνησε το 1969 και ήταν έτοιμο το 1970.

Ήταν η αρχή μίας απότομης ανόδου της επιχείρησης με πρωτοποριακά πάντα για την εποχή τους είδη στην αρχή δουλεύοντας κόκκινο πηλό με μπαντανάδες και αργότερα δουλεύοντας την Φαγιάνς .

Ο Δημήτρης Φιλιππαίος ήταν ο πρώτος ό οποίος δούλεψε μόνο αμόλυβδα υαλώματα από το 1969 εισάγοντας τα μόνος του από Ιταλία δημιουργώντας ένα όνομα πασίγνωστο μέσω και του καταστήματος σε όλο τον κόσμο .

Στο εργαστήριό του δούλεψαν τεχνίτες όπως

Φιλιππαίος Μίμης , Βλάχος Θανάσης, Λούτσης Γιάννης (Κοτσονούρης), Λούτσης Αντώνης , Γαρδέλης Αντώνης, Παπάς Δημήτρης   , Βασιλείου Νίκος, Βασιλείου Μαρία, Λιακόπουλος Ηλίας, Καλιτσουνάκης Μπάμπης

Από το 1980 μπαίνουν ενεργά στην δουλειά και τα παιδιά του Σταμάτης και Βασιλεία

Ο Σταμάτης ασχολήθηκε με την παραγωγή ,τις εξαγωγές και την χονδρική και η βασιλεία με την ζωγραφική και γενικά με την διακόσμηση καθώς και με την λιανική στο κατάστημα

Παρότι υπήρχε μεγάλη ζήτηση για εξαγωγές  από το 1970 λόγω μικρής παραγωγής  τελικά τις ξεκίνησαν τα παιδιά του το 1982  φθάνοντας στις αρχές του 1990 το 75% του τζίρου να είναι εξαγωγές σε Αγγλία , Γερμανία , Ιαπωνία, Αμερική , Καραϊβική.

17:00 – 20:00 Ελεύθερα εργαστήρια για μικρούς και μεγάλους

                       Αγγειοπλαστική – Πηλοπλαστική - Ζωγραφική

18:00 Προβολή ταινιών με θέματα από την παραδοσιακή κεραμική                               α) Το σταυροδρόμι του πηλού  β) Τζάρες (Κορώνη)  γ) Από χώμα (Σίφνος)

ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ : Νεότερη Εποχή

ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ

12:00 Διαγωνισμός ταχύτητας και ομοιομορφίας αγγείου σε τροχό αγγειοπλαστικής από τους καλύτερους Έλληνες Αγγειοπλάστες του είδους   

14:00 Ομιλία με θέμα την μεταβατική περίοδο από τα ξυλοκάμινα  στους ηλεκτρικούς φούρνους και τους φούρνους υγραερίου από τον Κώστα Μπόνη.           Θα ακολουθήσει συζήτηση και ερωτήσεις.

Ο Κώστας Σ. Μπόνης γεννήθηκε στο Μαρούσι το 1947.

Τα πρώτα επαγγέλματα που ακολούθησε δεν προμήνυαν σε τίποτα την εξέλιξη που θα είχε, και τον τρόπο με τον οποίο το όνομα του θα συνδεόταν με την κεραμική αγγειοπλαστική.

Το 1965 ο Κώστας Μπόνης εργάζεται ως βοηθός ηλεκτρολόγου στο εργοστάσιο «Τεχνογραφική» όπου τυπωνόταν το περιοδικό «ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ». Την ίδια περίοδο σπούδαζε και στο τμήμα εργοδηγών ηλεκτρολόγων, όπου μετά από εξετάσεις πήρε άδεια υπομηχανικού.

Για την καλή του γνώση στους αυτοματισμούς ο Κώστας Σ. Μπόνης είχε γίνει από μικρή ηλικία γνωστός στην γειτονιά του, την Κοκκινιά Αμαρουσίου.

Λόγω του επαγγέλματος του, καθώς και το γεγονός ότι το Μαρούσι ήταν κεραμούπολη, δεν άργησε να κληθεί να δώσει λύση σε πρόβλημα που υπήρχε σε μεταχειρισμένο ηλεκτρικό καμίνι κεραμικής το οποίο είχε αγοράσει ο κεραμίστας Νικολός Ψαραύτης.

Αυτή ήταν και η πρώτη γνωριμία του με τα ηλεκτρικά καμίνια κεραμικής, περίπου στα μέσα του 1966.

Μετά από επισκέψεις και σε άλλους κεραμίστες οι οποίοι είχαν εισάγει ηλεκτρικά καμίνια (όπως ο Δάνος Μάνος, ο Σκλάβενας Γιώργος ο Λούτσης, ο Μέλιος, ο Καλογήρου και άλλοι), το καμίνι επισκευάσθηκε και μπήκε σε λειτουργία με αναβαθμισμένο, καινούργιο ηλεκτρικό πίνακα που κατασκεύασε ο Κώστας Μπόνης, ο οποίος έφερε σύγχρονο αυτοματισμό, με λειτουργίες εξαιρετικά προηγμένες για την εποχή εκείνη.

Ο Νικολαός Ψαραύτης είχε να το λέει για τον μάστορα που του επισκεύασε και αναβάθμισε το ηλεκτρικό καμίνι.

Την εποχή εκείνη τα καμίνια γίνονταν εισαγωγή στην Ελληνική αγορά κυρίως από την Αγγλία, από τις εταιρείες BRICESKO και KILN-FURNACES.

Το πρόβλημα όμως ήταν ότι δεν υπήρχε τεχνική υποστήριξη για τα καμίνια αυτά, καθώς και ότι οι ηλεκτρολόγοι της εποχής δεν καταπιάνονταν με τέτοιες δουλειές. Οι τέσσερις Έλληνες κατασκευαστές της εποχής εκείνης (Αδαμίδης, Αφεντούλης, Παναγόπουλος και Χειμαριός) αναλάμβαναν κάποιες κατασκευές οι οποίες όμως δεν ικανοποιούσαν απόλυτα τις απαιτήσεις των κεραμιστών όπου έκανε ανάλογες εργασίες.

Μετά την επισκευή και αναβάθμιση στο καμίνι του Νικολού Ψαραύτη, ο επόμενος κεραμίστας που απευθύνθηκε στον Κώστα Μπόνη ήταν ο Νίκος Μέλιος, ο οποίος είχε αγοράσει από την Αγγλία ένα ηλεκτρικό καμίνι και επί δύο χρόνια δεν το είχε συνδέσει διότι οι ηλεκτρολόγοι δεν το αναλάμβαναν. Στη συνέχεια, απευθύνθηκαν στον Κώστα Μπόνη και οι κεραμίστες Αντώνης Λούτσης, και Αντώνης Καλογήρου.

Όταν ο Κώστας Μπόνης ολοκλήρωσε τις σπουδές του, καθώς και την στρατιωτική θητεία του, περίπου στα τέλη του 1970, εργάζεται και πάλι στην Τεχνογραφική. Την ίδια χρονιά αποφασίζει να κατασκευάσει το πρώτο του καμίνι, το οποίο είχε σχεδιάσει εξ ολοκλήρου μόνος του λαμβάνοντας υπ’ όψιν του τα θετικά της κάθε κατασκευής από αυτές που είχε επισκευάσει, σε συνδυασμό με τις ιδιαιτερότητες των ελληνικών εργαστηρίων, και το τι θα εξυπηρετούσε καλύτερα τους Έλληνες κεραμίστες.

Η κατασκευή άρχισε το 1971 στην αποθήκη της κατοικίας του στην Κοκκινιά Αμαρουσίου στην οδό Κονίτσης 32.

To 1973 ο Κώστας Μπόνης παντρεύτηκε με την Αρετή Χριστοδούλου η οποία στη συνέχεια αναλαμβάνει και τις εργασίες του γραφείου της επιχείρησης.

Το πρώτο καμίνι εσωτερικών διαστάσεων 65 Χ 93 Χ 100 αγόρασε ο Γιάννης Γεωργούλης.

Το καμίνι λειτούργησε πολύ καλά, έχοντας απόλυτη ομοιογένεια ψησίματος και προσφέροντας οικονομία στη ηλεκτρική ενέργεια.

Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να γίνει γνωστή η κατασκευή του Κώστα Μπόνη, και οι παραγγελίες που έλαβε τον ανάγκασαν να παραιτηθεί από την τεχνογραφική και να μείνει στο χώρο κατασκευής καμινιών.

Οι αμέσως επόμενες κατασκευές ήταν της Ελένης Κόλα, (καμίνι ¼ του κυβικού) και της Κατερίνας Κέφου μαζί με τον Άρη Κορσαβίδη.

Στην συνέχεια κατασκεύασε ένα ηλεκτρικό καμίνι για τον Σαραφιανό Γιώργο, το οποίο και έγινε η αφορμή να γνωρίσει τον Giovanni Biffi , από το κέντρο ερευνών κεραμικής της Faenza.

Ο Giovanni Biffi προσφέρθηκε να βοηθήσει τον Κώστα Μπόνη μοιράζοντας τις γνώσεις του γύρω από τα πυρίμαχα υλικά και το ψήσιμο των κεραμικών, και στην συνέχεια τον φιλοξένησε στο κέντρο ερευνών κεραμικής στην Faenza, όπου και ήρθε σε επαφή με τις τελευταίες εξελίξεις της τεχνολογίας των κεραμικών. Για τους λόγους αυτούς ο Κώστας Μπόνης αποκαλούσε τον Giovanni Biffi Δάσκαλο.

Ο Κώστας Μπόνης επισκέπτεται κάθε χρόνο κλαδικές εκθέσεις στην Ιταλία, Γερμανία και Αγγλία, όπου παρακολουθεί τις εξελίξεις και συγκεντρώνει πληροφορίες για τις νέες τεχνολογίες πάνω στο αντικείμενο, και επισκέπτεται εργοστάσια παρασκευής πρώτων υλών στην Αγγλία, στη Γερμανία και στην Ιταλία.

Αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν ο σχεδιασμός εργονομικών καμινιών, προηγμένης τεχνολογίας, και η απόκτηση 4 διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας για την κατασκευή καμινιών κεραμικής.

Μέχρι το 1979 η παραγωγή των καμινιών γινόταν στο Μαρούσι. Έχοντας όμως ανήσυχο πνεύμα, και προβλέποντας τις αλλαγές της αγοράς, ο Κώστας Μπόνης αντιλήφθηκε σύντομα ότι έπρεπε να επεκταθεί. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα την μετεγκατάσταση στα Οινόφυτα Βοιωτίας. Στις νέες εγκαταστάσεις, κατασκευάστηκαν για πρώτη φορά καμίνια τούνελ, μήκους μέχρι 60 μέτρων, καθώς και καμίνια αερίου (LPG) με βαγόνια χωρητικότητας 60 m3.

Το 1980 τα καμίνια κατασκευής του Κώστα Μπόνη αρχίζουν να εξάγωνται σε χώρες της Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής.

Μέχρι τότε η επιχείρηση λειτουργούσε με τη μορφή ατομικής εταιρείας.

Στη συνέχεια, το 1991, ιδρύθηκε η Ανώνυμη Εταιρεία «Κώστας Σ. Μπόνης Α.Ε.», με έδρα στο 23ο χιλιόμετρο Αθηνών – Λαμίας, στην Λεωφόρο Κρυονερίου 113, οπού στεγάζεται μέχρι και σήμερα ο χώρος παραγωγής, ο εκθεσιακός χώρος και τα γραφεία της εταιρείας.

Οι κατασκευές έχουν πλέον εξελιχθεί, νέοι τύποι καμινιών έχουν κατασκευαστεί, ενώ όλα τα καμίνια εξοπλίζονται με αυτοματισμούς υψηλών προδιαγραφών (Controller, PLC, οθόνες αφής κ.α.).

Στην εταιρεία σήμερα συμμετέχουν και οι δύο γιοι του, ο Σταύρος Μπόνης (Μηχανολόγος / Μηχανικός) και ο Γιάννης Μπόνης (Οικονομικά).

Στην παραγωγική γραμμή της εταιρείας συμπεριλαμβάνονται σήμερα καμίνια κεραμικής (ηλεκτρικά και υγραερίου) διαφόρων τύπων (σταθερά, στρογγυλά κ.α.) καμίνια υψηλών θερμοκρασιών διαφόρων ειδών, όπως φούρνοι μορφοποίησης γυαλιού, αργυροχρυσοχοίας, μετάλλου, χυτήρια, ξηραντήρια, ειδικές κατασκευές για πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα, καθώς επίσης και η παραγωγή θερμαντικών σωμάτων αλουμινίου.

Η εταιρεία σήμερα εξακολουθεί να αναζητά και να δημιουργεί τις εξελίξεις συμμετέχοντας σε ερευνητικά προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για την ανάπτυξη και εφαρμογή νέων καινοτόμων τεχνολογιών και υλικών, σε συνεργασία με ερευνητικά ινστιτούτα από την Ελλάδα και άπο άλλες Ευρωπαικές χώρες.

16:00 Σιφναίικη  ρεβυθάδα, σε πυρίμαχα κεραμικά σκεύη, ψημένη σε φούρνο με ξύλα από τον Νίκο Γαγιάτσο

17:00 – 20:00 Ελεύθερα εργαστήρια για μικρούς και μεγάλους.

                       Αγγειοπλαστική – Πηλοπλαστική - Ζωγραφική

18:00 Μουσική με την λαϊκή ορχήστρα του Ωδείου Δήμου Αμαρουσίου σε ρεμπέτικο πρόγραμμα

ΔΕΥΤΕΡΑ 24 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ – ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 28 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ

Η Έκθεση είναι ανοιχτά για τους επισκέπτες  9:00 – 21:00